/   Tomasz Pospieszny  /

Wielka, wybitna uczona, odkrywczyni dwóch pierwiastków radioaktywnych – polonu i radu, laureatka Nagrody Nobla z fizyki w 1903 roku i chemii w 1911 roku. Społeczniczka, patriotka, kobieta niewątpliwie wyjątkowa. Jednakże Uczona nie tylko na polu naukowym była pionierką. Kto pamięta, że Maria Skłodowska-Curie:

• jest pierwszą kobietą, która odkryła pierwiastki promieniotwórcze;
• wprowadziła do nauki pojęcie promieniotwórczość, chociaż tego zjawiska nie odkryła, ale dogłębnie przebadała;
• jako pierwsza kobieta otrzymała Nagrodę Nobla z fizyki w 1903 roku;
• jako pierwsza kobieta otrzymała Nagrodę Nobla z chemii w 1911 roku;
• jest jedynym człowiekiem, który otrzymał dwie Nagrody Nobla z dwóch różnych dyscyplin naukowych;
• jako pierwsza przewidziała, że atom może być podzielny;
• nie opatentowała procedury analitycznej prowadzącej do odkrycia polonu i radu, twierdząc, że pierwiastki należą do wszystkich ludzi;
• biorąc ślub z Piotrem Curie nie wymienili obrączek, a podczas ceremonii była ubrana w czarną skromną sukienkę;
• w podróż poślubną pojechała wraz z mężem na rowerach;
• nie lubiła firanek, ciężkich mebli czy dywanów;
• za pieniądze z pierwszej nagrody Nobla urządziła w domu łazienkę;
• wraz z mężem i przyjaciółmi uczestniczyła w seansach spirytualistycznych;
• biegle władała językiem polskim, francuskim, angielskim, niemieckim, rosyjskim, uczyła się też greki i łaciny;
• uwielbiała taniec i sport – pływała, jeździła na nartach i łyżwach, w młodości jeździła konno;
• będąc studentką uczestniczyła w przedstawieniach studenckich odgrywając rolę Polski kruszącej kajdany;
• miała doskonałą pamięć – uczestnicząc w kursach Uniwersytetu Latającego nie robiła notatek podczas wykładów – odtwarzała je z pamięci po powrocie do domu;
• miała sporą wiedzę z dziedziny botaniki – kochała kwiaty;
• w 1899 roku jako pierwsza kobieta weszła na Rysy;
• przyjaźniła się z Ignacym Paderewskim i Stanisławem Wojciechowskim;
• była pierwszą kobietą profesorem na Sorbonie;
• studenci nazywali ją babcią Curie;
• do końca życia liczyła tylko po polsku;
• uwielbiała pracować siedząc na podłodze wśród rozłożonych papierów – twierdziła, że biurko jest za małe;
• aktywnie działała w Międzynarodowej Komisji Współpracy Intelektualnej przy Lidze Narodów;
• zrobiła jako jedna z pierwszych kobiet we Francji prawo jazdy na samochody ciężarowe i podczas pierwszej wojny światowej wsiadała za kierownicę aut – ambulansów, aby nieść pomóc rannym żołnierzom;
• wspólnie z Albertem Einsteinem wędrowała po Alpach;
• od 1911 roku jako jedyna kobieta uczestniczyła w konferencjach Solvaya do czasu, aż w 1933 roku dołączyła do niej córka Irena Joliot-Curie i austriaczka fizyczka Lise Meitner;
• jest pierwszą nie Francuzką spoczywającą w paryskim Panteonie w uznaniu jej zasług dla Francji;
• z zagranicznych podróży przywoziła pamiątki i prezenty w postaci znalezionych kawałków korzeni drzew, muszelek, koralików;
• jej imieniem nazwano pierwiastek chemiczny kiur, kratery na Księżycu i Marsie i górę na Spitsbergenie;
• na jej cześć nazwano trzy minerały – kiuryt, skłodowskit i kuproskłodowskit;
• jej imieniem nazwano różę;
• była nazywana czarodziejką o szarych oczach…