Irena Joliot-Curie — czy wiecie, że….

Irena Joliot-Curie w laboratorium Instytutu Radowego, lata 30., Musee Curie (Col. ACJC)

 

Irène Joliot-Curie urodziła się 12 września 1897 roku w Paryżu. Kto wie, że:

 

  • była bardzo kapryśnym dzieckiem;
  • jedną z jej ulubionych zabawek był medal Nagrody Nobla z fizyki przyznany Marii i Piotrowi Curie w 1903 roku;
  • w wieku dziewięciu lat straciła ojca;
  • była w dużej mierze wychowywana przez dziadka Eugeniusza Curie – przejęła jego wrażliwość na zjawiska przyrody, a także jego poglądy polityczne i światopogląd;
  • jako dziecko była bardzo milcząca i poważna, miała niewielu przyjaciół;
  • przez dwa lata była uczennicą „spółdzielni” – specjalnej szkoły, którą założyła jej mama;
  • miała młodszą o siedem lat siostrę Ewę – uzdolnioną pianistkę i pisarkę;
  • znała język polski – szczególnie dobrze posługiwała się gwarą góralską;
  • lato 1911 roku spędziła z siostrą i matką w Zakopanem u Bronisławy Dłuskiej, tam nauczyła się tam jeździć konno;
  • jesienią 1911 roku towarzyszyła matce podczas ceremonii noblowskiej w Sztokholmie;
  • jako siedemnastolatka dołączyła do matki by pracować w służbie radiologicznej na froncie pierwszej wojny światowej: wykonywała prześwietlenia, a także szkoliła pielęgniarki do pracy z promieniami X;
  • w 1918 roku została odznaczona przed rząd francuski orderem za udział w wojnie;
  • od 1923 roku była asystentką Marii w Instytucie Radowym w Paryżu;
  • była najbliższą przyjaciółką swojej matki;
  • w 1925 roku obroniła pracę doktorską, której promotorem był Paul Langevin;
  • w 1926 roku poślubiła Fryderyka Joliot, asystenta w Instytucie Radowym;
  • po ślubie Irena i Fryderyk postanowili połączyć swoje nazwiska (za zgodą Marii Curie) i odtąd nazywali się Joliot-Curie;
  • w 1927 roku urodziła córkę Helenę, a w 1932 roku syna Piotra;
  • po urodzeniu córki zachorowała na gruźlicę i co roku jeździła na kilka miesięcy do sanatorium;
  • razem z Fryderykiem odkryli sztuczną promieniotwórczość;
  • Nagrodę Nobla z chemii w 1935 roku wręczył Irenie i Fryderykowi król Szwecji Gustaw V, który wręczył tę samą nagrodę Marii w 1911 roku;
  • po ceremonii noblowskiej Irena zaszyła się w kącie czytając książkę;
  • trzy razy była o krok od kolejnej Nagrody Nobla: odkrywając neutrony (Nagroda Nobla dla Jamesa Chadwicka, 1935), pozytony (Nagroda Nobla dla Carla Andersona, 1936) oraz rozszczepienie jądra atomowego (Nagroda Nobla dla Ottona Hahna, 1944);
  • w 1936 roku Irena i Fryderyk za część pieniędzy otrzymanych z Nagrodą Nobla kupili elektromagnes do Pracowni Fizycznej Instytutu Radowego w Warszawie, odwiedzili wtedy Warszawę w drodze do Moskwy;
  • założyła pierwszy klub jujitsu w Paryżu w 1936 roku;
  • uwielbiała sport, zwłaszcza jazdę na nartach, pływanie i grę w tenisa;
  • jako pierwsza kobieta we Francji zasiadła w rządzie jako sekretarz stanu ds. badań naukowych;
  • nigdy nie dbała o fryzurę i ubiór;
  • konwenanse dla niej nie istniały;
  • miała olbrzymie poczucie humoru mawiała np. Istnieją mężowie, którzy noszą przy sobie fotografie swych żon. Poproście Freda, aby wam pokazał fotografię, jaką nosi w portfelu. Był to ogromny szczupak, którego złowił;
  • uwielbiała czytać powieści Kiplinga, Colette, Mitchell oraz kryminały;
  • w 1948 roku została zatrzymana – jako potencjalny szpieg – i nie wpuszczona do Stanów Zjednoczonych;
  • w 1950 roku Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie przyznał jej tytuł doktora honoris caususa;
  • w 1951 roku ten sam tytuł przyznał jej Uniwersytet Jagielloński;