Opublikowano 11 września 2021 r.
Od kilku dni trwa nowy rok szkolny. Od września 2021 roku obowiązuje także nowy kanon lektur. Można się z zawartymi w nim zmianami zgadzać lub nie, tym nie mniej bardzo cieszy fakt, że do kanonu polskich lektur szkolnych dla klas pierwszych, drugich i trzecich dodano książkę Julity Grodek o Marii Skłodowskiej-Curie — Mania, dziewczyna inna niż wszystkie.
Omawiana książka ma 70 stron i zawiera 36 rozdziałów, a raczej hasłowo przedstawionych zagadnień z życia Uczonej. Każdemu zagadnieniu poświęcono dwie strony, czyli jedną rozkładówkę. Historia Marii Skłodowskiej przedstawiona jest chronologicznie, co sprawia, że prezentowany życiorys układa się w spójną całość. W każdym w rozdziałów tekst nie zajmuje zazwyczaj więcej niż jedną stronę, co zostawia dużo miejsca na oprawę graficzną. Książka wydana została po raz pierwszy w twardej oprawie w 2017 roku nakładem wydawnictwa Zuzu Toys z Warszawy i to wydanie dla Państwa recenzujemy.
Publikacja adresowana jest do dzieci, nie brakuje zatem w książce wątków biograficznych, które dla najmłodszych czytelników z pewnością będą interesujące. Przeczytamy więc historię o budowaniu mapy świata z klocków (tak mali Skłodowscy uczyli się geografii), o psie Lancecie — ulubionym towarzyszu dzieciństwa, o jeździe na rowerze czy o córkach Marii. Są w książce także ciekawostki, takie jak: wyliczenie Nagród Nobla zdobytych przez rodzinę Marii (aż sześciu!); wizerunki Uczonej na monetach, banknotach i znaczkach oraz opisy fizyczne pierwiastków polonu i radu wraz z dzisiejszym sposobem ich wykorzystywania. Wszystkie ważniejsze pojęcia zostały w prosty sposób objaśnione i umieszczone w wyraźnych ramkach. Autorka w sposób przystępny tłumaczy młodemu czytelnikowi korzyści, ale także niebezpieczeństwa, z którymi wiąże się zjawisko radioaktywności. Książkę kończy, a właściwie podsumowuje zbiór ciekawostek o Marii Skłodowskiej-Curie i trzy kojarzone z Nią znane sentencje (z których ostatnia to słowa nie Marii, lecz Piotra Curie). Przysłowiową „kropką nad i” jest rozdział pt. Kostium uczonej dla dziewczynek — dzięki kilku pomysłowym sugestią każda dziewczynka może się przebrać za uczoną z epoki. Szkoda, że nie pomyślano o chłopcach i nie zaproponowano im kostiumu Piotra.
W publikacji widać wyraźne odniesienia do biografii pióra młodszej z córek Uczonej — Ewy Curie (której także poświęcony jest jeden z rozdziałów), co należy uznać za pozytyw książki Julity Grodek. Książka Ewy Curie jest jednym z podstawowych źródeł do badań życia Madame Curie i zawiera wiele niepublikowanych wcześniej informacji źródłowych.
Istotnym elementem publikacji jest oprawa graficzna autorstwa Katarzyny Fus. Począwszy od wyklejki — przedstawiającej w prosty sposób — schematy budowy atomów polonu i radu. Dalej bogata szata ilustracyjna towarzyszy każdej stronie czyniąc książkę atrakcyjną i ciekawą nawet dla najmłodszych odbiorców, którzy jeszcze nie będąc samodzielnymi czytelnikami, mogą zapoznać się z książką oglądając liczne grafiki.
Jedyny minus publikacji znalazłam w rozdziale pt. Warszawa, ulica Wawelska. Ilustracją do tej rozkładówki są trzy drzewa. Co prawda jest o nich mowa na sąsiedniej stronie, ale dużo bardziej odpowiedni w tym rozdziale byłby wizerunek pomnika Marii Skłodowskiej-Curie autorstwa Ludwiki Kraskowskiej-Nitschowej czy rysunek Instytutu Radowego, bo to one z punktu widzenia Madame Curie są najważniejszymi obiektami znajdującymi się na ulicy Wawelskiej w Warszawie. Tam też znajduje się siedziba Towarzystwa Marii Skłodowskiej-Curie w Hołdzie, którego logo widnieje na tylnej okładce książki. Towarzystwo to objęło książkę swoim patronatem. Logo to jest dla mnie wyjątkowe o tyle, że zaprojektowałam je specjalnie na „Rok Jubileuszowy 2017”, w którym celebrowano liczne, związane z Noblistką rocznice okrągłe rocznice. Wydanie omawianej publikacji także wpisywało się w te jubileusze. Pozostali patroni wydania to portale: Dzieci są ważne i Crazy Nauka.
Od wielu lat lekturą szkolną jest książka Ewy Curie o matce i każde japońskie dziecko zna doskonale historię życia i dzieł Marii Skłodowskiej-Curie. Książka Julity Grodek pt. Mania dziewczyna inna niż wszystkie to w mojej opinii publikacja, którą powinno przeczytać każde dziecko. Dzięki jej obecności w kanonie lektur pozostaje mieć nadzieję, że tak się stanie.
Wydawnictwo Zuzu Toys zapowiedziało na 20 września 2021 roku nowe wydanie książki.
Ewelina Wajs-Baryła