Harriet Brooks — „Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla”

Harriet Brooks była jedną z najwybitniejszych fizyczek jądrowych badającą przemiany jądrowe i radioaktywność. […] Rutherford uważał, że dorównuje ona zdolnościami i geniuszem Marii Curie. Należy do jednych z pierwszych osób, które odkryły radon i próbowały określić jego masę atomową. Eksperymenty [Brooks] stanowiły jedną z podstaw rozwoju nauki o technologii jądrowej.

Tomasz Pospieszny, Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla, Wydawnictwo Po Godzinach, Warszawa 2019, s. 141.

Mileva Marič — „Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla”

Kobieta, która rozkochała w sobie Alberta Einsteina – po dziś dzień pozostaje tylko żoną genialnego fizyka. Możliwe, że nie była nad wyraz urodziwa, musiała zatem posiadać niespotykaną inteligencję i talent do studiowania i zgłębiania nauk ścisłych. Niewątpliwie znała się na matematyce i fizyce, ale czy przyłożyła rękę do powstałych teorii męża, które zrewolucjonizowały cały świat fizyki?
Tomasz Pospieszny, Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla, Wydawnictwo Po Godzinach, Warszawa 2019, s. 99.
 

Clara Immerwahr — „Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla”

Clara Immerwahr pozostaje rzadko rozpoznawaną, zapomnianą i cichą bohaterką nauki. Trzy lata przed tym, jak Maria Skłodowska-Curie przedstawiała tezy swojej rozprawy doktorskiej na temat ciał radioaktywnych, Clara doktoryzowała się z chemii. Jej prace naukowe są jednak mało znane. […] Natomiast jej mąż przeszedł do historii jako zbawca ludzkości…

Tomasz Pospieszny, Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla, Wydawnictwo Po Godzinach, Warszawa 2019, s. 67.

Maria Skłodowska-Curie —”Pasja i Geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla”

 

Była ewenementem w męskim świecie nauki. Pionierką na wielu polach. Pierwsza na swoim roku studiów, pierwsza wykładowczyni Sorbony, pierwsza kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla z fizyki i chemii. […] Pierwsza kobieta, która zrobiła we Francji prawo jazdy na samochody ciężarowe. Pierwsza, która weszła na Rysy. Nawet po śmierci nie ustąpiła pierwszeństwa innym.

Tomasz Pospieszny, Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla, Wydawnictwo Po Godzinach, Warszawa 2019, s. 19.

 

Piękniejsza Strona Nauki partnerem konferencji „Kobieta w obliczu współczesnej medycyny”

Z przyjemnością dzielimy się oficjalną wiadomością, że zostaliśmy partnerem XIV konferencji z cyklu „Współczesna medycyna laboratoryjna – merytorycznie i kompleksowo”. Tym razem konferencja przebiegnie pod hasłem Kobieta w obliczu współczesnej medycyny.

Serdecznie zapraszamy do Chorzowa 27 listopada 🙂

Jak zauważa dr n. med. Brygida Beck  pojawienie się kobiet w medycynie, zwłaszcza w pierwszym okresie, było kwestią ich silnej woli, ogromnej motywacji i przezwyciężenia wszelkiego typu stereotypów i uprzedzeń. 

Wykład inauguracyjny Pasja i geniusz. Kobiety, które zasłużyły na Nagrodę Nobla wygłosi dr hab. Tomasz Pospieszny z Pracowni Chemii Mikrobiocydów Wydziału Chemii UAM.

Serdecznie zapraszamy!

Formularz zgłoszeniowy tutaj.

 

Miasteczko Mendelejewa w Collegium Chemicum UAM

Z okazji 150. rocznicy powstania układu okresowego pierwiastków Naukowe Koło Chemików Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza zorganizowało Dzień Chemika, zamieniając Collegium Chemicum w Miasteczko Mendelejewa.

Przygotowania w toku, [za:] https://www.facebook.com/NKChUAM/photos/pcb.1712668625502999/1712668328836362/?type=3&theater
Był to dzień pełen atrakcji – wykładów, gier edukacyjnych oraz stoisk warsztatowo-informacyjnych, które razem będą tworzyły grę terenową polegającą na sukcesywnym zdobywaniu kolejnych odznak.

Dr hab. Tomasz Pospieszny w towarzystwie Marii Skłodowskiej-Curie.

Jednym z punktów programu był wykład dra hab. Tomasza Pospiesznego Pierwiastki żeńskie. Opowieść o kobietach, które uzupełniły tablicę Mendelejewa.

Fot. Tomasz Pospieszny

 

Koło Naukowe Chemików UAM wydało specjalną, okolicznościową gazetę poświęconą wydarzeniu.

Serdecznie dziękujemy Kołu Naukowemu Chemików za zaproszenie do udziału w Miasteczku Mendelejewa i udostępnienie zdjęć.

„Pasja i geniusz” — prof. UŁ dr hab. Bogna Rudolf o najnowszej książce Tomasza Pospiesznego

Niniejsza książka jest piękną podróżą w czasie przenoszącą nas w epokę niezwykłych odkryć z dziedziny fizyki i chemii jądrowej, których wszyscy jesteśmy spadkobiercami. Dzisiaj już nikogo nie dziwi, że rozwiązywaniem problemów z dziedziny nauk ścisłych zajmują się kobiety, jednak w czasach, które przybliża nam Autor kobieta w laboratorium stanowiła rzadkość i musiała stawić czoła nie tylko trudnym zagadnieniom związanym ze strukturą atomu. Książka pt. Pasja i geniusz przybliża nam losy dziesięciu utalentowanych kobiet, które dzięki swej odwadze i uporowi wniosły znaczący wkład w rozwój badań nad przemianami jądra atomowego. Niestety ich aktywność zawodowa przypadła w okresie, kiedy panowały uprzedzenia związane z domniemanym brakiem predyspozycji kobiet do pracy naukowej, a co za tym idzie nauki ścisłe były zdominowane przez mężczyzn…

Wszyscy znamy osiągnięcia Marii Skłodowskiej-Curie czy jej córki Ireny Joliot-Curie, laureatek Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii. Jednak pozostałe bohaterki książki Tomasza Pospiesznego są skazane na zapomnienie. Nazwiska Harriet Brooks, Lise Meitner, Marietty Blau, Idy Noddack, Marii Goeppert-Mayer czy Chien-Shiung Wu znane są jedynie specjalistom z dziedziny, którą się zajmowały i w której osiągnęły znaczące sukcesy. Niestety z wymienionych tylko Maria Goeppert-Mayer wyróżniona została Nagrodą Nobla, mimo że nominowano do niej również wielokrotnie Lise Meitner, Mariettę Blau, Chien-Shiung Wu. Nie otrzymały one nagród, na które niewątpliwie zasłużyły, co więcej nagrody te przyznano za ich osiągnięcia innym osobom… mężczyznom, z którymi współpracowały.

Na przełomie XIX i XX wieku stereotyp kobiety zajmującej się domem i dziećmi uniemożliwiał często realizację naukowych aspiracji. W czasach kiedy dostęp kobiet do studiowania nauk ścisłych był niezwykle utrudniony, niewiele kobiet miało na tyle determinacji i wiary w siebie aby wybrać jako swoją drogę życia pracę naukową. Bohaterki książki Tomasza Pospiesznego pochodziły w większości z zamożnych rodzin i posiadały wsparcie rodziców, którzy utwierdzali je w przekonaniu, że warto realizować swoje powołanie. Jednak nawet ukończenie studiów wyższych czy nawet zrobienie doktoratu nie dawało wówczas gwarancji kontynuowania kariery naukowej, czy choćby pracy na swoje własne nazwisko. Kobieta-żona, kobieta-matka musiała często zadowolić się miejscem w cieniu męża i pewnie nigdy się nie dowiemy jaki był wkład np. Clary Immerwahr-Haber żony Fritza Habera czy Milevy Marič żony Alberta Einsteina w przełomowe odkrycia naukowe ich małżonków.

Tomasz Pospieszny w niniejszej książce opisuje nie tylko życie swoich bohaterek ale tłumaczy również wiele trudnych zagadnień z pogranicza fizyki i chemii, którymi się zajmowały. Autor w fascynujący sposób przedstawia jak doszło np. do odkrycia nowych pierwiastków, poznania struktury atomu czy badania procesów jądrowych i jakie konsekwencje odkrycia te miały dla ludzkości. Nie umniejszając wkładu poszczególnych osób biorących udział w opisanych badaniach Tomasz Pospieszny zwraca uwagę na problem nierównych szans dla kobiet i mężczyzn, który marginalizował osiągnięcia kobiet w opisywanym przez niego okresie.

Mnie w tej książce urzekła jednak postawa bohaterek, które na przekór trudnościom potrafiły znaleźć ogromną satysfakcję z pracy, którą wykonywały. O ich pasji mogą świadczyć między innymi następujące stwierdzenia przytoczone przez Autora:

Jestem z tych, którzy wierzą, iż Nauka jest czymś bardzo pięknym. Uczony jest w swojej pracowni nie tylko technikiem, lecz również dzieckiem wpatrzonym w zjawiska przyrody, wzruszające jak baśń czarodziejska”

Maria Skłodowska-Curie

Zawsze czułam, że w fizyce i prawdopodobnie także w innych przedsięwzięciach, musisz być w pełni zaangażowanym. To nie tylko praca. To jest sposób na życie

Chien-Shiung Wu

Wierzę, że wszyscy młodzi ludzie zastanawiają się, jak ułożyć sobie życie; Gdy ja się zastanawiałam, zawsze dochodziłam do wniosku, że życie nie musi być łatwe, byle tylko nie było puste. I to życzenie zostało spełnione

Lise Meitner

Myślę, że bohaterki książki Tomasza Pospiesznego uczyniły więcej niż wynika to z ich dorobku naukowego. Wszystkie w pewnym stopniu wykorzystały swoje zdolności, brały udział w ważnych odkryciach z dziedziny fizyki i chemii jądrowej ale również przetarły szlaki dla kolejnych pokoleń kobiet, które coraz liczniej realizują swoje naukowe pasje…

Prof. UŁ dr hab. Bogna Rudolf

Wydział Chemii Uniwersytetu Łódzkiego

Maria Skłodowska-Curie i sukcesorki jej odkryć

17 maja 2019 dr hab. Tomasz Pospieszny miał przyjemność wygłosić wykład przeznaczony dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Złotowie. Tematem wykładu było życie i dzieło Marii Skłodowskiej-Curie. Chciałbym serdecznie podziękować za zaproszenie pani Annie Marciniak oraz za możliwość wygłoszenia wykładu przed Wspaniałymi Studentami!

 

 

Z kolei 18 maja 2019 roku w Nadnoteckim Instytucie UAM w Pile odbyła się Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Edukacyjna XI Galaktyka Edukacji pt. Interdyscyplinarność w edukacji przyszłości – inspiracje postacią Marii Skłodowskiej-Curie organizowana przez Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Pile oraz Nadnotecki Instytut UAM w Pile.

Patronat honorowy objęli Marszałek Województwa Wielkopolskiego – Marek Woźniak, Prezydent Piły – dr inż. Piotr Głowski oraz Wielkopolski Kurator Oświaty – Elżbieta Leszczyńska.

Patronat naukowy JM Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Prof. UAM dr hab. Andrzej Lesicki.

Patronat medialny Portal Superbelfrzy oraz „Sygnał – Magazyn Wychowawcy”.

Dr hab. Tomasz Pospieszny miał zaszczyt i przyjemność wygłosić wykład pt. Maria Skłodowska-Curie i sukcesorki jej odkryć oraz poprowadzić warsztaty pt. Blaski i cienie promieniotwórczości.

Serdecznie zapraszamy do obejrzenia nagrania z wykładu na naszym kanale

Chciałbym w tym miejscu złożyć podziękowania Organizatorom za wspaniałe przyjęcie, okazaną serdeczność i gościnność. Cieszę się niezmiernie, że Maria Skłodowska-Curie stała się inspiracją dla wielu osób, które uczestniczyły w konferencji.

Szczególnie chciałbym podziękować Pani dr Danucie Kitowskiej, Pani Katarzynie Kwaśnik, Pani Joannie Blajchert oraz Panu dr Pawłowi M. Owsiannemu. Pobyt w Pile na długo pozostanie w mojej pamięci.

Tomasz Pospieszny

Radowa Księżniczka w Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

W Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie 8 maja odbyło się spotkanie i wykład zatytułowany Radowa Księżniczka. Historia życia Ireny Joliot-Curie. Serdecznie dziękujemy Dyrektorowi Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie — Panu Sławomirowi Paszkietowi za zaproszenie. Zdjęcia autorstwa Pana Macieja Domańskiego publikujemy dzięki uprzejmości Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Tytuł wykładu nawiązywał do tytułu pierwszej polskiej biografii Ireny o tym samym tytule.

Projekt plakatu Ewelina Wajs

Dla wszystkich Państwa, którzy nie mogli przybyć na wykład osobiście Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie prowadziło transmisję poprzez streaming na profilu Muzeum na faceboooku. W każdej chwili nagranie można obejrzeć tutaj.

O Irenie – córce Marii Skłodowskiej-Curie – genialnej uczonej i niepowtarzalnej osobowości opowiedział dr hab. Tomasz Pospieszny

 

Wyjątkową atmosferę stworzył aktor i lektor – Pan Zbigniew Moskal, który przeczytał wybrane fragmenty polskiej biografii Ireny Joliot-Curie

 

Niespodzianką była przygotowana przez Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie dedykowana tematyce wykładu gablota, zawierająca najcenniejsze zbiory muzealne związane z postacią Ireny.

 

Oryginalny bucik małej Irenki oraz niepublikowane zdjęcia z albumu rodzinnego